समर
"ग्रेट वर्कआऊट, समर! घोरपडे कबसे मेरे पीछे पडा है, समरका कैसा चल रहा करके.. रुकता ही नही है." वेंडी धपकन खुर्चीत बसत म्हणाला. मी बाटली संपेपर्यंत घटाघट थंड पाणी प्यायलो. आज खूप गर्मी होती आणि मी रागाने स्वतःला खूप जास्त पुश केलं होतं.
मी अजूनही पलोमावर चिडलो होतो. कालची रात्र आणि त्यानंतर आम्ही इतकं बोललो तरीही ती माझ्यापासून पळतच होती. हे मला अजिबात मान्य नव्हतं. आणि घोरपडेचा नुसता उल्लेख ऐकून रक्त उसळत होतं.
"ही'ज अ सेल्फिश बा**! हमेशासे ऐसाही था. मेरे साथ वो एकही रीझनसे डीसेंट बिहेव करता है. जब तक मेरा गेम अच्छा है, मेरी व्हॅल्यू है. थोडा नीचे गया तो आऊट! वो एक सेकंदभी नहीं सोचेगा. ग्याराह साल! इतना टाईम हम ऐसेही साथ में है. दॅट्स नॉट इन्स्पायरिंग, यू नो?" मी टॉवेलने घाम पुसत म्हणालो.
वेंडीने मान हलवली. घोरपडे आमच्या सर्कलमध्ये सगळीकडे कूप्रसिद्ध होता. तो कटथ्रोट होता. भरपूर सीझन जिंकून देत होता. जिंकण्यासाठी कुठल्याही थराला जात होता, ते तर ओपन सिक्रेट होतं. माझे बाकी टीम्समध्ये बरेच मित्र होते, ज्यांचे कोच प्रत्येक कप जिंकून देत नसतील. पण त्यांचे प्लेअर्सबरोबर घरगुती संबंध होते. खेळणं बंद झाल्यावरसुद्धा कोच त्यांच्या फॅमिलीसारखे असत. इतक्या वर्षांच्या सहवासाने त्यांच्यात एक नातं तयार व्हायचं पण घोरपडे त्यातला माणूस नव्हता. तो माणसांना जसं वागवायचा ते पाहून माझ्या मनात त्याच्यासाठी कणभरही आदर नव्हता. पलोमाशी तो जे वागला ते ऐकून तो अजूनच डोक्यात गेलाय. त्याच्याबरोबर अजून एक सिझन खेळणं आता जवळ जवळ अशक्य वाटू लागलंय.
"इट्स हू ही इज! वो पलोमाको हायर नहीं करेगा, पता है ना? आय मीन तुमने काँट्राक्ट साईन किया तो निगोशिएट कर सकते हो. लेकीन उसको टेंपररी हायर करके वो तुम्हे शांत रख रहा है. इट पिसेस मी ऑफ! क्यूंकी पलोमा बहोत काम कर रही है. ही डझंट गिव्ह अ शिट. उसको सिर्फ तुम्हारा साईन चाहिये, बस. मैं टीमके पे रोल पर अब तक हुं, क्यूंकी तुम हो. व्हेन यू आर आऊट, आय एम आऊट!"
वेंडी आणि घोरपडे कधीच चांगल्या टर्म्सवर नव्हते. पण वेंडी पहिल्यापासून माझ्याबरोबर असल्यामुळे त्याला काढून टाकणं कठीण होतं.
"तुम मुझे साईन करने के लिये फोर्स कर रहे हो?" मी खुर्चीत बसून टॉवेल टेबलवर ठेवत म्हणालो.
"नाह! मुझे पता है तुम कहां खडे हो. इफ यू स्टे, आय एम बिसाईड यू! इफ यू लीव्ह, आयाम ऑल्सो लीव्हींग. आय वोन्ट वर्क फॉर दॅट ए*होल. मेरे पास ऑफर्स है, बट आय विल वेट फॉर युअर डिसिजन. थिंक ऑफ युअरसेल्फ, समर." तो गंभीरपणे म्हणाला.
"थॅन्क्स मॅन! आय अप्रिशीएट इट. हमारे फिल्डमे पता नहीं चलता अपने लिये कौन खडा है.. आय गेट पेड अ लॉट फॉर माय गेम. बट आय वूड लाईक टू नो, इफ माय कोच हॅज माय बॅक. ही नेव्हर हॅज. हां, वो चाटुगिरी करता है, क्यूंकी उसको मेरी जरुरत है. बट आय डोन्ट ट्रस्ट द गाय!"
"तो अभी तक तूमने टीमको छोड क्यो नहीं दिया?"
"आय लव्ह माय टीम, ब्रो! वो लडके मेरी फॅमिली है. फॅन्स बहोत लॉयल है, मोस्टली आय डोन्ट गेट ट्रोल्ड. इट्स हार्ड टू टर्न युअर बॅक टू देम."
"आय गेट इट! पलोमा भी ठीक है. शी इज व्हेरी गुड ॲट हर जॉब. इतने शॉर्ट टाईम मे मैने तुम्हारे मे बहुत चेंज देखा है."
"जैसे की?" मी दुसरी बॉटल उचलून पाण्याचा मोठा घोट घेतला.
"यू सीम हॅपीयर! मोअर लाईट. तुम दोनोका कॉम्पिटीशन बहोत फनी है! वो अच्छा रेस करती है तुमको. हाफ द टाईम यू आर लाफिंग. इट्स गुड टू सी. शी इज गुड फॉर यू, बॉस!" तो हसून म्हणाला.
ऑफ कोर्स ते मला माहिती आहे, पण ऐकून बरं वाटलं.
"वी हॅव हिस्ट्री, हम साथमे बडे हुए है. तो एक कंफर्ट लेव्हल है." मी कबूल केलं, ती करत नसली तरी.
"स्पीक ऑफ द डेव्हील! वो अभी बहोत थक गया है. बट यू कॅन रन इन द इव्हनिंग.." वेंडी माझ्या मागे बघत हसून म्हणाला. मी मागे वळलो, तर ती आमच्या टेबलकडे येत होती. ब्लॅक जीन्स, रेड टॉप आणि त्यावर एक लाईट स्पोर्ट्स जॅकेट घातलं होतं. नेहमीप्रमाणे केसांची उंच पोनीटेल आणि मेकअपचा गंध नसलेला फ्रेश चेहरा. वरून ऊन तिच्या केसा-चेहऱ्यावर चमकत होतं. तिने उन्हात डोळे बारीक करून आमच्याकडे बघितलं. "ब्रिंग इट ऑन, सावंत!"
वेंडी टेबलवर हात आपटत हसला. "आय लव्ह टू सी धिस टायनी थिंग चॅलेंज यू!! हे, मुझे बहुत भूक लगी है. बावडा जाके मिसल खाते है, क्या बोलते भाईलोग?"
मी तिच्याकडे नजर टाकली. ती माझ्याकडेच बघत होती. "चलेगा!"
"तुम दोनो जाओ. मेरा मॉमसे मिलने का प्लॅन है. सी यू लेटर." ते दोघे आता एकमेकांच्या तेवढ्या ओळखीचे झाले होते आणि मला तिच्यापासून थोडी स्पेस हवी होती. मला आता कुठलेही गेम्स खेळायचे नव्हते. जेव्हा ती तिच्या फिलींग्ज मान्य करेल, तेव्हा बोलू.
"ओके. मैं सॅक लेके आता हूं." वेंडी आत गेला.
"हे!" तिने शुजच्या टोकाने एक दगड उडवला.
"हे!"
"आपण अजूनही संध्याकाळी रनिंग करणार आहोत?" तिचा आवाज बारीक होता आणि नर्व्हस होऊन ती पायाने ग्राऊंडवरची माती चिवडत होती.
"शुअर! तू मला फिक्स करते आहेस, राईट!" मी खुर्ची मागे ढकलून उठलो आणि सरळ निघालो. "सी यू लेटर."
"समर.." मागून तिची हाक आली.
"हम्म?" मी रिमोटचे बटन दाबल्यावर पार्किंगमधून अनलॉकचा बीप बीप आवाज आला. मी थांबलो आणि वळून तिच्याकडे पाहिलं.
"अम्म.. मला विचारायचं होतं की रविवारी घरी जेवायला येशील का? वेंडीला पण बोलवू. पप्पा काहीतरी स्पेशल करणार आहेत." तिने ओठात दात रुतवत विचारलं. माझ्या नजरेसमोर कालची रात्र तरळून गेली.
"येईन की. मी जुन्या गोष्टी मिस करतो हे सांगायला घाबरत नाही." तिला आ वासून बघत ठेऊन, मी पाठ वळवून चालू पडलो.
_____
वाईट मूड झटकून टाकायचा प्रयत्न करत मी डोरबेल वाजवली. "ये, ये" आईने घाईघाईत दार उघडलं, केसांना बेसन लागलेलं दिसत होतं. मी पुढे होऊन ते झटकलं. "अरे! कोरडा झुणका बनवत होते, तुला आवडतो तसा. झालंच आता." मी आत जाऊन हात धुतले. टेबलावर तिने दोन ताट पुसून ठेवली होती. "पप्पा?" मी खुर्ची ओढत विचारले. "अरे, ते विज्याने नवीन गुऱ्हाळ लावलंय, तो दाखवायला घेऊन गेलाय. छान जागाय म्हणे." मी कढई पुढे घेऊन तिचं ताट वाढलं. "तुला फोन केला, म्हटलं आपल्याला जरा स्पेशल टाईम मिळेल. आल्यापासून तुझं आपलं ट्रेनिंग नी ट्रेनिंगच चाललंय. एक दिवस आईच्या हातचं जेव मग जरा शांत वाटेल पोटाला." आई शेजारच्या खुर्चीत बसत म्हणाली.
ताट भरलेलं होतं. भरपूर कांदा घातलेला झुणका, ज्वारीची मऊ, पापुद्रा सुटलेली भाकरी, ठेचा, वाटीत दही आणि गंज भरून ताक. "आपण असा डबा घेऊन पन्हाळ्यावर जायचो ना, आई?" आईने हसून माझ्या डोक्यावरून हात फिरवला. "सुरू कर.."
जेवण झाल्यावर आईने हातावर दिलेला तांबूल खात सोफ्यावर बसलो. "समर? तुला काही त्रास होतोय का? सकाळी फोनवर तुझा आवाज जरा बारीक वाटला?" आई शेजारी बसत म्हणाली.
"कोच माझा जीव खातोय. त्याला उत्तर हवंय. आणि मी जर साईन केलं नाही तर तो पलोला काढून टाकेल."
आईने मान हलवली."पलोचं काय म्हणणं आहे?"
मी सुस्कारा सोडला कारण हे सगळं सांगणं अवघड होतं. "तिला तिच्या फायद्यासाठी मी कुठेही साईन करणं मान्य नाहीय. मी नाही आणि कोणीच नाही. ती किती कॉम्प्लिकेटेड आहे, माहीत आहे ना?"
"मला नाही वाटत इतकी कॉम्प्लिकेटेड!" आई हसत म्हणाली. माझी आई तिच्या आवडत्या लोकांना कायम प्रोटेक्ट करत असते. पलोमा तिची लाडकी होतीच, अजूनही आहे.
"ती स्वत:ला कायम सेफ ठेवते. मी जितक्या तिच्या भिंती फोडायचा प्रयत्न करतो तितकं ती हे सगळं टेंपररी आहे, हा फक्त जॉब आहे म्हणून सांगते." मी खांदे उडवले. "पण तिच्या अजून हे लक्षात येत नाहीये की जर तिचा जॉब पर्मनंट झाला तर तिला रोजच माझ्याबरोबर काम करावं लागेल."
"मग? तिच्याबरोबर काम करून कसं वाटतंय? मी जेव्हाही तुम्हा दोघांना एकत्र बघते, तुम्ही हसत असता. काल आम्ही विद्यापीठात अशोक भावजींकडे गारवा घेऊन गेलो होतो. त्यांच्या निशाचा साखरपुडा झाला ना. तर काय म्हणत होते, परत येताना रस्त्यात तुम्हाला दोघांना पाहिलं. ऑलिंपिकमध्ये गेल्यासारखे तर्राट पळत होतात!" ती हसायला लागली. "ती तुला चॅलेंज करते आणि मागे हटत नाही ते मला आवडतं."
"हम्म आणि जास्त महत्त्वाचं काही बोलायला लागलो की ती पळून जाते. प्रत्येक वेळी. आता मधे इतकी वर्ष गेल्यावरसुद्धा."
आई जरा विचारात पडली. "तुझी पद्धत जरा बदलून बघ."
"म्हणजे?"
"तू महत्त्वाचं बोलल्यावर ती पळून जात असेल तर बोलू नको. तिला तुझ्याकडे यायला वेळ दे. ती बऱ्याच दुःखातून गेलीय. लहान वयात आई जाण्याचं दुःख काय असतं ते मला माहिती आहे. दुःखाला कुठलीही एक्सपायरी डेट नसते. हे आपल्याहून चांगलं कुणाला माहीत असेल?" मी आईचा हात घट्ट धरून ठेवला. ती बोलत राहिली. "आपली प्रेमाची माणसं जाणं प्रत्येकावर खूप वेगवेगळ्या तऱ्हेनं परिणाम करतं. हा दुःख सहन करायचा तिचा प्रकार असेल."
मी डोळे चोळले. "हम्म, फायनली तिने मला सांगितलं की सिलेक्शनच्या दिवशी आपण जेवायला गेलो तेव्हा घोरपडेनी तिला मला सोडून जायला सांगितलं. बेसिकली त्याने हे सांगितलं की ती मला मागे धरून ठेवतेय. सुक्काळीचं सालं! सॉरी.." आईकडे बघून मी जीभ चावली.
आई गालात हसली. "त्यात नवल काय? म्हणजे त्याने तिला असं सांगणं वाईट आहेच. पण त्या सांगण्यामुळे तिला निर्णय घेता आला, बघ तू तेव्हा नवा नवा चमकायला लागला होतास आणि ती तिच्या दुःखात होती. तिला स्वत:ला पण यातून बाहेर काढायचं होतं. मला तिची काही चूक नाही वाटत. ती जशी आहे तशी वागली आणि तुझा कोच जसा आहे तसाच वागला. मी काय सांगते तुला, माणसं नेहमी आपल्याला त्यांचं खरं रूप दाखवतात - फक्त ते आपल्याला बघता आलं पाहिजे."
"पलोमाला मी ओळखतो. पहिल्यापासून. पण तिने मला बाजूला सारलं, मेबी ते मला अजून पचवता आलं नाही. कारण पुन्हा ती आजूबाजूला असताना... शिट, माझं डोकं हललंय आई! जाऊदे."
"डोकं हललंय म्हणजे तू फाईट करायला तयार आहेस. मागच्या वेळी तू तिच्या मताचा आदर करून तिला जाऊ दिलंस, म्हणून ती गेली. आता तिला जाऊ न देता पकडून ठेवण्याची वेळ आलीय."
"पण कोणी दार उघडुन आत येऊच देत नसेल, तिथे आत कसं घुसणार?" मी पाण्याचा ग्लास उचलला.
"ते मी कसं सांगू? तुझ्या आजूबाजूला टाईट फिल्डिंग लावलेली असते, तेव्हा दोन फिल्डर्सच्या मधून जागा काढून तू बॉल बाऊंड्रीपार टोलवतोस ना?" आईने भुवया वर केल्या.
"फिल्डवर फाईट करणं सोपं असतं कारण त्याचा आऊटकम माहिती असतो. तिला ते नको असेल तर मी एकटा फाईट करून काय उपयोग? तिला काय हवंय ते मला खरंच कळत नाही "
"आत्तासा तुला येऊन महिना होतोय. ती भेटायच्या आधी तू किती विचारात पडला होतास. तुम्ही इतक्या वर्षात बोलला नव्हता. पण ती भेटली आणि तुम्हाला तेच जुनं कनेक्शन सापडलं. आता विश्वास ठेव. पळू नको."
"मी पळत नाही, मी लढायला तयार आहे पण ती फाईट एकतर्फी नको ना!"
"तुला खूप गोष्टी ठरवायच्या आहेत, समर. जे तू कंट्रोल करू शकतोस तिथून सुरुवात कर. पुढच्या सीझनचं काय ठरवलं आहेस? खेळणार की बॅट कोपऱ्यात ठेवायची वेळ झाली?"
"खरं म्हणजे मी परत आल्यावर मला जाणवलं की मी खेळायच्या प्रेमात कसा पडलो. सुरुवात मी पप्पांनी आपल्यासाठी इतकं केलं त्याची परतफेड म्हणून केली होती. पण हळूहळू मला क्रिकेट आवडू लागलं. शाहू स्टेडियम, तिथे लहान मुलांच्यात खेळणं.. मला परत मजा येतेय. आणि मुंबईहून इतक्या जणांचे कॉल्स, मेसेज येतायत, त्यांना निराश नाही करूसं वाटत. शेवटी मी त्यांचा कॅप्टन आहे. पण कोचबद्दल इतका राग भरलाय डोक्यात की त्याला बघावंपण वाटत नाही. दुसऱ्या टीम्सच्या ऑफर आहेत पण मला माझी टीम सोडून जायचं नाहीय.
इमोशनल होऊन आईचे डोळे थोडे पाणावले. "तू कायम असाच इमानी आहेस. कितीही जास्त पैशांच्या ऑफर्स आल्या तरी तुझी निष्ठा ढळणार नाही. मला खरंच अभिमान वाटतो तुझा." आई माझ्या पाठीवर थोपटत म्हणाली.
मी आईचा हात घट्ट धरून खांद्यावर डोकं ठेवलं.
"मी तुला सांगितलं होतं ना, माझं वागणं बदललं तर बिनधास्त माझे कान ऊपट! आता मला पैसा, प्रसिद्धी कसलाही फरक पडत नाही. पैसे तर माझ्या गरजेपेक्षा खूप जास्त कमावलेत. सध्या मी फिजिकली एकदम फिट आहे आणि पलोने रोज सेशन घेत घेत माझं क्रिकेटवरचं प्रेम पण पुन्हा बऱ्यापैकी जागं केलंय. मी विचार करतोय की कोचला गोळी मारुन, जावं परत फील्डवर. पण मी आत्ताच काही सांगणार नाही, नाहीतर तो लगेच परत बोलवेल. मला थोडं अजून कोल्हापुरात रहायचंय. सगळ्या अपेक्षा आणि केऑसपासून लांब राहून मला मजा येतेय."
"कोल्हापूर तुझं घरच आहे! तुला हवा तितका वेळ घे." ती माझे केस विस्कटत म्हणाली. "आणि कश्मिरा? ते प्रकरण संपलं ना?"
"ती फक्त फ्रेंड आहे ग आता. ती जास्त काही समजत होती, पण मी क्लिअर सांगितलं तिला."
"तिला कळलंय, तू किती चांगला माणूस आहेस, हल्ली अशी माणसं मिळणं अवघड आहे." आई हसली. "पण मला खरंच तुमच्यात तसं प्रेम वगैरे दिसलं नाही कधी."
"तेच तर!!" तिलाही हे बोलून कंटाळा आलेला दिसला. मग पुढचा तासभर आम्ही जुन्या गप्पा मारत, हसत, एकमेकांना चिडवत घालवला आणि मी तिला मिठी मारुन निरोप घेतला. आईबरोबर वेळ घालवून माझ्या डोक्यातल्या विचारांना दिशा मिळाली होती. घरी पोचून गाडी पार्क केली तर पोर्चच्या पायरीवर पलोमा बसली होती.
क्रमशः